Co to jest przepuklina?

Przepukliną (łac. hernia) nazywamy nienaturalne przesunięcie się struktur wewnętrznych na zewnątrz jamy ciała, w której prawidłowo się układają. Zwykle gdy mamy na myśli przepukliny kojarzą się nam przepuklina w obrębie brzucha i pachwiny. Rzadziej kojarzy nam się ona z przepukliną oponowo-rdzeniową, przepukliną rozworu przełykowego czy płucną - warto podkreślić, że definicja przepukliny obejmuje również te części ciała. My jednak skoncentrujemy się na tych najczęściej występujących w obrębie tułowia. Przepukliny brzuszne i pachwinowe należą do bardzo częstych schorzeń natury chirurgicznej.

Podział przepuklin.

Biorąc pod uwagę patogenezę powstawania przepuklin dzielimy je na pierwotne (wrodzone) i wtórne (nabyte).

• Pierwotne czyli te mające charakter wrodzony, powstają w wyniku nieprawidłowości rozwoju dziecka w okresie ciąży i występują już po porodzie oraz okresie noworodkowym. Nowoczesna diagnostyka pozwala na wykrycie takiej patologii w trakcie życia płodowego.
• Przepukliny wtórne to schorzenia jakie nabywamy w trakcie naszego całego życia. Chociaż przyczyny nie są w pełni znane, żeby mieć pojęcie o patomechanizmach ich występowania trzeba orientować się w anatomii człowieka. W organiźmie ludzkim występują powierzchnie o fizjologicznie nieco słabszej budowie. Występują one w częściach przejścia dużych naczyń krwionośnych oraz nerwów z jednej do drugiej struktury ciała. Także to co dostajemy „na pamiątkę” po życiu płodowym czyli nasz pępek i jego okolice jest ulubionym miejscem powstawania przepukliny. Tam gdzie tkanka mięśniowa, łączy się z innymi tkankami miękkimi oraz tkanką kostną, tak jak to się dzieję w okolicy pachwiny i uda ,także występują miejsca podatne na przepukliny.

Miejsca w powłokach brzusznych w których pojawia się przepuklina - chirurdzy często nazywają wrotami przepukliny.

Rodzaje przepuklin:

• przepuklina pępkowa i okołopępkowa
• przepuklina pachwinowa
• przepuklina udowa
• przepuklina kresy białej
• przepuklina w bliźnie pooperacyjnej
• przepuklina mosznowa

U osób dorosłych często występujące przepukliny umiejscowione są w pachwinie. Wyróżnić należy ich 2 rodzaje: 1 przepuklina pachwinowa i 2 Przepuklina udowa.

Przepuklina pachwinowa występuje częściej u mężczyzn, zaś przepuklina udowa u kobiet. Podział ten wynika z fizjologicznej funkcji i kształtu miednicy u obu płci. U płci pięknej kanał pachwinowy, który jest punktem powstania przepukliny pachwinowej nie jest szeroki, gdyż nie ma w nim istotnych narządów. Panowie w tym kanale posiadają nasieniowód wraz z naczyniami krwionośnymi, nerwami i mięśniem - dźwigaczem jądra. Decyduje to o jego rozszerzeniu i dużej możliwości wnikania tutaj struktur jamy brzusznej. U Pań, które są już matkami rozszerzeniu ulega kanał udowy, znajdujący się tuż pod pachwiną - co stanowi wrota dla przepukliny udowej.

Rana pooperacyjna to miejsce osłabione podczas operacji chirurgicznej. Po zabiegach chirurgicznych w obrębie brzucha może wystąpić dwa rodzaje powikłań. Pierwsze z nich to wytrzewienie, które polega na całościowym rozejściu się blizny pooperacyjnej, często także rozerwaniu szwów skórnych i wyjściu jelita na zewnątrz. Sytuacja taka ma miejsce jako powikłanie po rozległych zabiegach operacyjnych u osób bardzo osłabionych długotrwałą chorobą np. po usunięciu guza złośliwego.

Niekiedy po operacji powoli rozchodzi się powięź, to wytrzymała tkanka łączna pokrywająca tkankę mięśniową. Szczególnie jeśli rana była zainfekowana i powstał stan zapalny albo pacjent zmaga się ze znaczną nadwagą i cierpi na cukrzycę. Bardzo często do takich powikłań może dojść u pacjentów zmagających się z nagłymi atakami kaszlu. W czasie paru tygodni bądź nawet miesięcy po zabiegu operacyjnym w obrębie blizny uwidacznia się guzowata wypukłość i powstaje przepuklina pooperacyjna .Bardzo często występującymi przepuklinami brzusznymi są przepuklina pępkowa i przepuklina kresy białej. Jest jeszcze sporo odmian przepuklin w okolicy jamy brzusznej, są one jednak dosyć rzadko występujące i zdiagnozowanie ich przed zabiegiem jest prawie niemożliwe. Jak wcześniej było już nadmienione pępek jest słabszym miejscem na mapie ludzkiego ciała, dlatego bardzo łatwo może stanowić wrota przepukliny. Podstawowym objawem jest wypukłość w samym pępku wokół niego. Nie operowana przepuklina szybko się powiększa. W bibliografii chirurgicznej opisane były przepukliny pępkowe wielkości piłki nożnej. Kresa biała zwana również linia białą to linia pomiędzy pępkiem a a początkiem mostka. W miejscu tym wnikają mięśnie brzucha z obu stron przedniej części tułowia. W miejscu tym budowa tkanek jest również dosyć słaba i bardzo łatwo powstają wrota przepukliny. Dotyczy to szczególnie osób otyłych oraz kobiet w ciąży . Podstawowymi sygnałami alarmowymi dotyczącymi tej przepukliny może być nieswoisty ból, porównywany często z objawami wrzodów żołądka i dwunastnicy. Pojawienie się charakterystycznego uwypuklenia daje 100% rozpoznania.

Powikłania w przebiegu przepukliny

Osoba, która ma jakiekolwiek wypuklenie w obrębie jamy brzusznej powinna szybko zgłosić się do lekarza. Każdy zaś, kto ma przepuklinę, powinien pamiętać, że w każdej chwili grozi jemu groźne powikłanie jakim jest uwięźnięcie przepukliny. Z tego względu, nie czekając na wystąpienie tego powikłania, zaleca się na ogół zabieg chirurgiczny likwidujący przepuklinę.

Przez uwięźnięcie przepukliny rozumie się zaciśnięcie zawartości worka przepuklinowego (najczęściej jelita) w obrębie pierścienia przepuklinowego, co pociąga za sobą zaburzenia przechodzenia treści jelitowej oraz zaburzenia ukrwienia jelita, aż do martwicy jego ściany. Istotą uwięźnięcia jest fakt, iż pętla jelita, która dostała się do wnętrza worka przepuklinowego, nie może się z niego samoistnie wydostać. Uwięźnięcie może nastąpić pod wpływem kaszlu, większego wysiłku fizycznego, przy podnoszeniu ciężkiego przedmiotu, a więc wtedy gdy przeciążona jest tłocznia brzuszna.

Objawy i leczenie przepukliny

Rozpoznanie uwięźnięcia przepukliny nie jest zazwyczaj skomplikowane. Jeśli tam gdzie dotychczas znajdowała się znikająca i następnie pojawiająca się przepuklina, występują nagłe bóle brzucha, guz przepuklinowy staje się napięty i nie daje się odprowadzać, trzeba podejrzewać jej uwięźnięcie. Zazwyczaj po 2-3 godzinach chory zaczyna skarżyć się na nudności, wymioty oraz zaparcia, nie może się wypróżnić. Występują więc objawy znane z ostrej mechanicznej niedrożności jelit - rzeczywiście bowiem uwięźnięcie przepukliny jest jedną z postaci niedrożności jelit. Stanowi ono nagłe, niezwykle groźne niebezpieczeństwo zagrożenia życia ludzkiego i wymaga niezwłocznej interwencji chirurgicznej. Samoistne odprowadzenie przepukliny może nastąpić niekiedy po ułożeniu chorego na wznak z poduszką podłożoną pod biodra i nogami ugiętymi w kolanach. U dzieci może to także wystąpić w ciepłej relaksującej wodzie. Jeśli jednak zawartość przepukliny nie wycofa się po uwięźnięciu - nie ma na co czekać! Należy niezwłocznie udać się na ostry dyżur chirurgiczny.

Pasy przepuklinowe

W przypadku tendencji do występowania przepuklin nieuwięźniętych i dających się odprowadzić, najlepszym rozwiązaniem jest pas przepuklinowy, który dobieramy w zależności od umiejscowienia przepukliny. Istotną cechą tych artykułów powinien być materiał, z którego są wykonane. Pamiętajmy, iż taki pas musi być przewiewny oraz powinien swoją strukturą mobilizować mięśnie do aktywnej stabilizacji tułowia. W przeszłości były dostępne tylko modele brzuszne, które działały ogólnie podtrzymując cały brzuch i nie były one lubiane przez lekarzy ze względu na to, iż nie działały na konkretnie umiejscowioną przepuklinę. Zalecano je tylko w ostateczności, ponieważ odparzały skórę powodując dyskomfort pacjenta. Dzisiaj nowoczesne ortezy tułowia posiadają odpowiednią specjalizacje i działają na konkretne schorzenie obrębie tułowia - mamy więc pasy na przepuklinę pępkową, pachwinową, pooperacyjną,stomijne, brzuszne. Możesz sprawdzić pełną ofertę produktów Tutaj>>>

Przepukliny najczęściej występujące u dzieci

Stosunkowo często występująca u najmłodszych dzieci przepuklina pępkowa i okołopępkową. Powiększa się ona w czasie kiedy dziecko płacze, ale nie jest to aż tak niebezpieczne. Może też ona nieco powiększać się w ciągu pierwszych kilku tygodni życia . W większości wypadków, objawy jej występowania ustępują samodzielnie. Niekiedy przepuklina pępkowa potrafi utrzymywać się nawet w wieku 4-5 lat, wtedy może być wymagane wykonanie drobnego zabiegu operacyjnego, który usunie tą przypadłość. Zakładanie na pępek zwykłego plastra nie jest w takim przypadku wskazane z uwagi na brak pełnego oddziaływania leczniczego oraz podrażnienia skóry, które bardzo łatwo występują w tej okolicy u najmłodszych dzieci. Jedynym skutecznym sposobem na przepuklinę pępkową jest pediatryczny pas przepuklinowy, który jest wykonany z antyalergicznego oddychającego materiału a co najważniejsze naturalnie rozkłada siły dookoła całego brzuszka dziecka.

Jeśli u dziecka występuję przepuklina pachwinowa lub mosznowa, należy niezwłocznie udać się do lekarza, który zdecyduje czy nie jest konieczna operacja. Takiej przepukliny nie można zlekceważyć, z nadzieją że sama zniknie. Przepuklina pachwinowa w każdej chwili grozi uwięźnięciem jelita, co jest bardzo groźnym powikłaniem. Zabieg chirurgiczny należy wykonać relatywnie wcześnie, szczególnie mając na uwadze bezpieczeństwo niemowlaków i małych dzieci. Bezsprzecznie, szybkiego leczenia chirurgicznego wymagają przepukliny uwięźnięte, które w nagłym stanie charakteryzuje; twardy, kulisty, bolesny guz w pachwinie, niepokój i płacz dziecka oraz nudności i wymioty.